Jak uniknąć wyczerpania i być sprawnym psychicznie oraz fizycznie?

Odnoszą sukces, są bogaci, ale często również całkowicie „wypaleni”. Mówimy o ludziach, którzy są określani, jako „pracoholicy”, ponieważ trudno im oddzielić swoje życie zawodowe od prywatnego. Szczególnie w dużych miastach czy korporacjach bardzo łatwo można zauważyć tą tendencję. Nie daj się jej ponieść!

Niezdrowe podejście do funkcjonowania nie jest faktem, a jedynie trendem, który doprowadza wiele osób na skraj własnych sił, rozpadu rodziny, a w najlepszym wypadku do gabinetów psychologów. W najgorszej sytuacji może dojść do poważnych problemów zdrowotnych. Osoby dotknięte syndromem wypalenia przestają angażować się w pracę, stają się zdystansowane i nieobecne. Dlatego warto zwolnić i zastanowić się nad swoim życiem.

Ale co zrobić, aby praca nie kolidowała z życiem osobistym i zdrowiem? Na czym polega równowaga między życiem zawodowym i prywatnym?

Abschnitt überspringen

Nie zabieraj pracy do domu

Łatwo się mówi, ale gorzej to wygląda w praktyce. Zwłaszcza, jeśli pracujesz w domu. Więc jeśli nie masz stałych godzin pracy, ureguluj je – nawet, gdy naprawdę lubisz swoją pracę. Idealny czas pracy to około 8 godzin dziennie, a dla intelektualnie wymagających zawodów nieco mniej, bo ok. 6. Ludzka kreatywność nie jest z gumy! A poza tym osoba wypoczęta jest bardziej wydajna, popełnia mniej błędów i jest mniej podatna na konflikty. Dlatego, jeśli Twój przełożony nakłada na Ciebie tak wiele obowiązków, że nie możesz ich wykonać w wyznaczonym czasie, na poważnie rozważ zmianę pracy. Ale pierwszym czynnością powinna być rozmowa z szefem. W wielu dobrze funkcjonujących zespołach tyle wystarczy, by nadmiar pracy nie lądował na Twoim biurku tylko dlatego, że nie możesz odmówić. Wiele osób uczy się tej umiejętności dopiero po przyjściu na świat dzieci lub, niestety, gdy nadejdzie kryzys. Ale wszyscy powinniśmy o tym pamiętać - ponieważ zapobieganie jest zawsze najlepszym rozwiązaniem.

Naucz się odpoczywać

Gdy zatrzymasz się czasem na chwilę, możesz czuć się winny: „Jest tak wiele do zrobienia, a ja tak po prostu siedzę i nic nie robię”. Natychmiast odrzuć te myśli (chyba, że jesteś jedną z tych osób, które żyją cały dzień pracą). Naucz się cieszyć chwilą przy lampce wina, w fotelu przy kominku, opalając się na tarasie lub spacerując nad rzeką czy po lesie. Te rzadkie chwile nic nierobienia, można wykorzystać również do medytacji, która ma nieoceniony korzystny wpływ na ogólny stan naszego zdrowia. Pamiętaj, że sprawność fizyczna i samopoczucie psychiczne idą w parze.

Abschnitt überspringen

Ruszaj się

Wiele osób włącza ćwiczenia do swojego tygodniowego programu tylko wtedy, gdy muszą schudnąć. Cóż, spójrzmy prawdzie w oczy, to nie jest najlepsze podejście. Aktywność fizyczna i sport powinny iść w parze z technikami uwalniania się od stresu, u każdej osoby, która chce pozostać sprawna i zdrowa. Osiąganie zarówno kondycji fizycznej jak i odporności na stres to zrównoważona ścieżka dla każdego – niezależnie od masy ciała. Dodatkowo dla osób pracujących głównie umysłowo to świetny sposób na odpoczynek.
Ale najważniejsze (oczywiście poza korzyściami takimi jak lepsza kondycja, wzmocniona odporność czy prawidłowo działający metabolizm itp.) jest uwalnianie hormonów szczęścia: endorfin, serotoniny… Znasz to z własnego doświadczenia prawda? Gdy po dużym wysiłku fizycznym, jesteś bardzo zmęczony, ale Twój umysł jest rozluźniony i zwykłe zmartwienia czy obowiązki, w takiej sytuacji w ogóle Cię nie męczą. Sport jest w rzeczywistości najlepszym osobistym psychoterapeutą i jednocześnie najlepszym naturalnym lekiem.
Jeśli rano pójdziesz pobiegać lub wieczorem potrenować na siłownię, przekonasz się, że będziesz w stanie dużo lepiej pracować i łatwiej radzić sobie w sytuacjach kryzysowych. Gdy przyzwyczaisz się do uprawiania sportu, przekonasz się, że gdy zrobisz sobie przerwę, szybko zechcesz wrócić do rutyny treningowej.

Odżywiaj się zdrowo

Nie musisz jeść wyłącznie warzyw i produktów zbożowych, bo wysokiej jakości jedzenie zdecydowanie nie jest tak ograniczone. Wręcz przeciwnie, dieta powinna być zróżnicowana i wyważona. W dodatku gatunek żywności, często nie jest tak ważny jak jej pochodzenie. O ile wcześniej trendy w poradnictwie żywieniowym przestrzegały nas, aby nie spożywać jajek czy masła, natomiast sugerowały margarynę, to dziś już wiadomo, że źródło żywności jest o wiele ważniejsze. Dlatego z punktu widzenia zdrowia warto w jak największym stopniu dawać pierwszeństwo lokalnym gospodarstwom rolnym, a nie żywności przetworzonej przemysłowo i konserwowanej. Wyższa zawartość tłuszczu nie ma też tak dużego znaczenia, jak ograniczanie cukru w diecie. A jeśli masz ogród, spróbuj posadzić pomidory i paprykę.

Próbowałeś upiec własny chleb lub bułki? Nie? Więc śmiało, to świetna zabawa i wspaniały relaks. Dodatkowo wiesz, co wkładasz do swoich wypieków! Podobnie możesz działać magicznie z nieprzetworzonym przemysłowo mlekiem lub produktami mlecznymi. Spróbuj zrobić własny ser, jogurt lub serek śmietankowy. Odpowiednia dieta wpływa pozytywnie nie tylko na nasz organizm, ale także na umysł. Dostarcza nam energię, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu oraz dobre samopoczucie psychiczne.

Jeśli chodzi o wspomnianą już serotoninę, jej produkcja uzależniona jest od aminokwasu zwanego L-tryptofanem. Spożywając pokarmy, które go zawierają, wspierasz produkcję hormonu szczęścia. Można go znaleźć w mięsie (drobiu, rybach), roślinach strączkowych, jajach czy warzywach liściastych.
Oczywiście dostaniesz go w postaci suplementu diety, ale naturalne produkty są bezcenne. Nie zapominaj o odpoczynku i minimalnie 8 godzinach snu, a podczas cieplejszych miesięcy, często wystawiaj się na działanie promieni słonecznych.

Jeśli chcesz wesprzeć pracę mózgu, oprócz tradycyjnej kawy, która dodaje energii i poprawia koncentrację, uwzględnij w swojej diecie ryby (zmniejszają ryzyko choroby Alzheimera), jagody (poprawiają pracę mózgu), kurkumę (sprzyja zapamiętywaniu) lub czekoladę (wspomaga naukę, poprawia nastrój).

Jedz regularnie i w mniejszych ilościach, nie przejadaj się! Jedz z radością i nie odmawiaj sobie od czasu do czasu niezdrowych rzeczy, które lubisz.

Uszczęśliw siebie

W tym przypadku nie ma uniwersalnego przewodnika – każdy jest zadowolony z czegoś innego. Ktoś pakuje plecak i wybiera się na wędrówkę wśród odprężającej przyrody, inny zamyka się w bibliotece i czyta. Cokolwiek Ci sprawia radość, zawsze znajdź czas nie tylko na ćwiczenia, ale także na ulubione zajęcia. Kiedy będziesz mógł poświęcać się im regularnie, nie poczujesz, że Twoje życie opanowała praca zawodowa i odzyskasz lepsze samopoczucie psychiczne nie tylko w czasie wolnym, ale również w pracy.

Abschnitt überspringen

Poświęć czas dla siebie i dla swoich bliskich

Współczesne badania naukowe pokazują, że osoby pielęgnujące dobre relacje z bliskimi i otoczeniem są w lepszej kondycji fizycznej i psychicznej oraz żyją dłużej. Relacje te pomagają nam lepiej radzić sobie ze stresem, który przyczynia się do pogorszenia odporności i zwiększa ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych. Dowód na to można było dostrzec podczas lockdownu, kiedy to szczególnie młodzież, która jest zasadniczo zależna od kontaktów społecznych, cierpiała z powodu rozłąki ze swoim kolektywem. Częściej pojawiały się u nich depresje, agresja i inne problemy psychologiczne. Dlatego zawsze znajdź czas dla swojego partnera, dzieci, rodziców i dziadków, ale także dla przyjaciół czy współpracowników. A jeśli jesteś introwertykiem, spróbuj zafundować sobie chwile samotności, w których możesz się zrelaksować.

Żyj chwilą i nie odkładaj marzeń

Gdy zmienię pracę, wyjadę w podróż dookoła świata. Kiedy przejdę na emeryturę, przeniosę się na wieś. Jeśli będę mieć więcej pieniędzy, kupię sobie psa. Każdy z nas ma swoje marzenia - jedne łatwiejsze, inne trudniejsze do spełnienia. Ale nikt z nas nie wie, jak długa czeka nas podróż na tym świecie, więc, po co zwlekać? Spełnij swoje marzenie jak najszybciej, nie odkładaj nic na potem. W ten sam sposób ciesz się każdą sekundą, kiedy robisz coś, co sprawia ci przyjemność i co Cię uszczęśliwia. Ważne jest tu i teraz, więc nie myśl o tym, co będzie później, co stanie się za godzinę, dzień, miesiąc czy rok...